Το Ελ Νίνιο δίνει… χρώμα στην έρημο Ατακάμα της Χιλής

Advertisement

Η έρημος Ατακάμα στη Χιλή θεωρείται η πιο άνυδρη στον κόσμο, ακόμη πιο εχθρική προς κάθε είδος ζωής από την περίφημη Κοιλάδα του Θανάτου στις ΗΠΑ.

Εγκλωβισμένη ανάμεσα στον τεράστιο όγκο των Ανδεων, που συγκρατεί τα σύννεφα που μπορούν να φέρουν βροχή, και από την άλλη το ψυχρό ρεύμα Humbolt στον Ειρηνικό, που εμποδίζει τον σχηματισμό νεφώσεων, η Ατακάμα δεν έχει στάλα υγρασίας.

Το άγονο έδαφός της, όμως, κρύβει ένα καλά κρυμμένο μυστικό και δη μια τεράστια «τράπεζα» σπόρων, που περιμένουν υπομονετικά επί δεκαετίες τη βροχή για να αποκαλύψουν την ομορφιά τους.

Το φαινόμενο που έδωσε ζωή στην έρημο δεν είναι άλλο από το γνωστό Ελ Νίνιο, το οποίο αναγκάζει το ρεύμα Humbolt να σταματήσει κάθε έξι έως δέκα χρόνια και άρα επιτρέπει τον σχηματισμό νεφών, που με τη σειρά τους φέρνουν τη βροχή πάνω από την Ατακάμα.

Το φετινό Ελ Νίνιο είναι τόσο έντονο, ώστε έχει οδηγήσει στη δημιουργία ενός τεράστιου «χαλιού» από δενδρομολόχες στην έρημο, και μάλιστα σε μια πρωτοφανή έκταση, που δεν είχε ανθίσει ξανά παρά μόνο πριν από 18 χρόνια.

Η συνηθισμένη όψη της Ατακάμα είναι πραγματικά βγαλμένη από τα γουέστερν προηγούμενων δεκαετιών, ιδιαίτερα στο σημείο όπου βρίσκονται τα παλιά εργαστήρια επεξεργασίας νιτρικού νατρίου, κοντά στο Πότσο Αλμόντε.

Μάλιστα, το 2005 τα εργοστάσια Χάμπερστοουν και Σάντα Λάουρα ανακηρύχθηκαν από την UNESCO μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, και έκτοτε αποτελούν πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες.

Η… απειλή

Οι τουρίστες, όμως, οι οποίοι αναζητούν το χρώμα και το άρωμα της άγριας Δύσης, θέτουν σε κίνδυνο τον φυσικό πλούτο που κρύβει το ξηρό έδαφος της ερήμου, δηλαδή τους σπόρους που βρίσκονται σε ύπνωση μέχρι να επιστρέψει το Ελ Νίνιο και να τους «ξυπνήσει». Ο κίνδυνος αγγίζει και τα μικρά ζώα και πτηνά της ερήμου, που τρέφονται με τους σπόρους που είναι θαμμένοι στη γη.

Ανάλογη απειλή αποτελούν και οι ασφαλτοστρώσεις σε διάφορα σημεία της ερήμου για να την καταστήσουν προσβάσιμη, με αποτέλεσμα να αλλάζει και η σύνθεση του εδάφους, η οποία είναι τόσο ιδιαίτερη, ώστε δεν συντηρεί μόνο σπόρους αλλά ακόμη και ανθρώπινες σορούς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ατακάμα βρέθηκαν μουμιοποιημένες σοροί ανθρώπων, που είχαν ταφεί πριν από 20.000 χρόνια.

Οι σπόροι

Όσον αφορά, δε, τους σπόρους, πρόκειται για μοναδικά είδη, ορισμένα εκ των οποίων φύονται μόνο στη συγκεκριμένη έρημο, αφού έχουν περάσει από σκληρές δοκιμασίες επιβίωσης: η απόλυτη έλλειψη υγρασίας για χρόνια σε συνδυασμό με την εναλλαγή ακραίων θερμοκρασιών, επιτρέπει να επιβιώσουν μόνο οι πολύ ανθεκτικοί σπόροι.

Γι’ αυτόν τον λόγο έχει ήδη δημιουργηθεί ειδική «τράπεζα», για την προστασία από την εξαφάνιση των μοναδικών αυτών φυτών, που αντέχουν στα… καπρίτσια της φύσης και κινδυνεύουν από τον άνθρωπο.

Διαβάστε περισσότερα

Advertisement